Araçta bıçak bulundurmanın suç olup olmadığı sıkça tartışılan bir konudur. Alında bu konuyla ilgili kuralları, mevzuatı ve yasaları Türkiye’de Bıçak Taşımakla İlgili Mevzuat adlı yazımızda paylaşmış, ilgili yasa metnini de vermiş; bir de üzerine yasayı yorumlamıştık. Ancak hala her bir senaryo özelinde sorular, akılları kurcalamaya devam ediyor. Bu nedenle bunların çok sık gelenlerine de yanıt vermeye çalışacağız. İşte bunlardan biri olan “Araçta bıçak bulundurmak suç mu?” sorusunun yanıtı.
Öncelikle belirtelim ki bu yazının amacı herhangi birinin suç işlemesine yardımcı olmak veya bunu kolaylaştırmak değil. Bıçak gibi yaygın, kullanışlı ve sık kullanılan bir gerecin binlerce kullanım amacı olabilir. Fakat niyet kötü olduktan sonra yerdeki taş bile can yakmak için kullanılabilir. Kaldı ki bıçak, aynı zamanda bir hobi, koleksiyon ve merak odağıdır. Taşınmasının nedeni de kullanım amacı kadar çok olabilir. Amacımız kötü niyetli olmayan ve yasalara saygılı vatandaşlarımıza yol yordam konusunda kılavuzluk etmektir.
Yukarıda verdiğimiz bağlantıyı açıp okuyanlar görecektir ki yasada bıçak ve benzeri araç gerecin nasıl taşınması gerektiği çok net belirtilmiş. Çıkan sonuca göre:
Bıçak aracın torpido gözünde, şoför koltuğunun altında, yanında, şoför ve yolcuların kolayca erişip kullanabileceği bir yerde olmamalı.
Bıçak, pala, av bıçağı gibi gereçleri otomobilde veya araçta taşımanız gerekiyorsa bagajda veya aracınız bir kamyonetse kasada taşımalısınız. Bıçak veya palanız kılıfının içinde olmalı. Eğer bıçağınızın kılıfı yoksa ve bagajnızda bir alet çantanız varsa bıçağı bunun içinde de bulundurabilirsiniz. Yine eğer bıçağınızın bir kılıfı yoksa araçta bıçak taşırken bıçağı bir çuha, bez ya da muşambaya sarmalısınız. Sıkıca sarmanızda fayda var.
Araçta bıçak bulundururken polis tarafından aranırsanız ne olur?
Diyelim ki polis aracınızı durdurdu ve bıçağı torpido gözünde buldu. Bu durumda yetkili memur veya amir bıçağa el koyma yetkisinde sahiptir. Ancak bu süreç, memurun bıçağa el koyup, sizi göndermesi şeklinde olmaz. Eğer bir memur bunu yapıyorsa o veya bu nedenle yasal süreci işletmemiş demektir. Burada memurun niyetiyle ilgili bir yorumda bulunmuyoruz. İyi niyetli de olabilir kötü de. Ancak genel bir kural olarak hatırlatalım. Devlet, devlet kurumları ve devletin kolluk kuvvetleri, yaptıkları her işlem, kestikleri her ceza ve aldıkları her miktar para için belge düzenler.
Nasıl ki trafik polisi, “Sana cezanı kestim, haydi var git yoluna devam et.” demiyor; size, kestiği cezaya dair bir makbuz veriyorsa aracınızdaki bıçağa el koyan polis ya bununla ilgili zabıt tutmak ya da size nezarete kadar eşlik etmek durumundadır. Trafik polisi örneğiyle ilgili, gıyabında ceza kesme durumlarını örnek vermeye niyetlenen okuyucularımıza cevaben şimdiden belirtelim ki polisin size bir makbuz imzalatmadığı durumlarda da ortada görüntü kaydı trafik kamerası kaydı benzeri bir kanıt olması gerekir.
Normal şartlarda, yani başka bir suç yüzünden aranmadığınızı veya aranan birine benzerleğiniz olmadığını ve yetkili memurda yasaları çiğnemeye yönelik netiniz olduğuna dair bir algı yaratmadığınızı varsayarsak polis, aracınızın bagajında, çuhaya sarılı veya kılıfında duran bir bıçağa el koymaya çalışmaz.
Tekrar hatırlatıyoruz: Araçta bıçak taşırken, bıçağın torpido gözünde ve şoförün kolaylıkla erişebileceği bir yerde olması yasaya aykırıdır.
Unutmayın; yurdumuzdaki yasalar, bıçakların yasak olup olmadığını boyutuna göre belirlemez. Yasalar, bıçakların yasak olup olmadığını üretim amacına ve bulundurma, taşınma şekline göre belirler. Eğer torpido gözünde bir bıçak varsa, bu bıçağın boyu 5cm de olsa, polisin buna el koyma yetkisi vardır. Bagajda; kılıfının içinde, çuha veya muşambaya sarılı hâlde veya bir alet çantası ya da çanta içinde, saldırı amaçlı kullanılacağına dair bir emare olmadan taşınıyorsa büyük bir bıçak dahi olsa araçta taşımak yasaldır.
Yasalar bıçakları üretilir amacına göre yasaklıyor, dedik. Bu ne demektir? Örneğin sustalı bıçaklar. Bunların üretiliş amacı saldırı veya savunma amaçlıdır. Dağda, kampta sustalıyla batonlama yapan veya ağaç kesen birini göremezsiniz. Sustalının amacı insana zarar vermektir. Otomatik açılma mekanizmalı tüm bıçaklar da benzer bir mantıkla yasaklanmıştır.
Karambit bıçaklar da son derece küçük olmalarına rağmen, yasaktır. Neden? Çünkü karambit bir saldırı ve savunma bıçağıdır. Eski Endonezyalı askerlerin silahları arasında yer alan geleneksel Filipinli savaşçılarınsa gözde silahlarından olan karambit, günümüz bıçak kültüründe net bir şekilde bir saldırı silahı olarak yerini almıştır. Bu nedenle boyutu önemli değildir. 3 cm’liği de 13 cm’liği de yasaktır.
Başka bir nesne olarak gizlenebilen aldatıcı bıçaklar da yasaktır. Baston içine saklanabilen şiş ve bıçaklar, kalem içi bıçaklar buna örnek verilebilir. Tekrarlıyoruz; boyutu önemli değildir.
Yani, kısaca; araçta bıçak bulundurmak, eğer kurallarına uyarsanız yasak değildir. Bu kuralların neler oluğunu yukarıda çok net ve kısa bir şekilde anlattık. Bagajda, alet çantası veya başka bir çanta içinde, kılıfta, çuha veya muşambaya sarılı olarak. Eğer araç bir kamyonetse arka kasada ve yine aynı şekilde sarılı olarak.
Uyarı: Bu yazı bilgilendirme amacıyla yazılmıştır. Davranışlarından ve bunların sonuçlarından kişinin kendisi sorumludur.