bıçak taşıyan karga

Türkiye’de Bıçak Taşımakla İlgili Mevzuat

Survival bıçağı, pala, av bıçağı, çakı veya sabit namlulu herhangi bir bıçak bushcraft, kampçılık veya trekking gibi sporlarda sıkça kullanılan bir alettir. Ancak tüm bu aletler sonuçta birer bıçaktır ve kötü niyetli kişilerce saldırı amaçlı da kullanılabileceği için denetimlere tâbîdi. Bu nedenle doğada “olmazsa olmaz” olan bıçakların taşınması ve bulundurulmasıyla ilgili yasaları bilmek, bu uğraşlara meraklı kişilerin faydasına olacaktır.

Türkiye’de bıçakların taşınması ve bulundurulmasını düzenleyen yasalar:

6136 sayılı ATEŞLİ SİLAHLAR VE BIÇAKLAR İLE DİĞER ALETLER HAKKINDA KANUN 

2521 SAYILI AVDA VE SPORDA KULLANILAN TÜFEKLER, NİŞAN TABANCALARI VE AV BIÇAKLARININ YAPIMI, ALIMI, SATIMI VE BULUNDURULMASINA DAİR KANUNUN UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

Yasa ve yönetmelik metninin tamamını üstlerine tıklayarak inceleyebilirsiniz. Bu yasalar ayrıca av tüfekleri, tabanca vs gibi aletlerin taşıma ve bulundurulmasını da kapsıyor. Ancak biz bıçakların taşınmasını ilgilendiren kısımları ayıklayıp inceleyeceğiz.

 

Madde 1 – (Değişik: 12/6/1979 – 2249/2 md.) Ateşli silahlarla mermilerinin ve bıçaklarla salt saldırı ve savunmada kullanılmak üzere özel olarak yapılmış bulunan diğer aletlerin memlekete sokulması, yapılması, satılması, satın alınması, taşınması veya bulundurulması bu kanun hükümlerine tabidir.

Madde 2 – (Değişik: 23/6/1981 – 2478/1 md.) (Değişik: 12/5/1988 – 3448/1. md.) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının ihtiyaçları ile Savunma Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığınca, kamu kurumlarına ve bu Kanuna göre silah taşımaya hak kazanmış hakiki şahısların uygun görülen taleplerini karşılamak için yurt dışından yapılacak alımlar ve 6551 sayılı Barut ve Patlayıcı Maddelerle Silah ve Teferruatı ve Av Malzemesinin İnhisardan Çıkarılması Hakkında Kanun Hükümleri saklı kalmak üzere, ateşli silahlarla mermilerinin ve bıçaklarla salt saldırı ve savunmada kullanılmak üzere özel olarak yapılmış bulunan sair suç aletlerinin ülkeye sokulması yasaktır.

Madde 4 – (Değişik: 12/6/1979 – 2249/5 md.) Ülke içinde kama, hançer, saldırma, şişli baston, sustalı çakı, pala,kılıç, kasatura, süngü, sivri uçlu ve oluklu bıçaklar, topuz, topuzlu kamçı, boğma teli veya zinciri, muşta ile salt saldırı ve savunmada kullanılmak üzere özel nitelikteki benzeri aletlerin yapımı yasaktır. Bunlardan bir sanat veya mesleğin icrası için kullanılması zorunlu bulunanların yapımına İçişleri Bakanlığınca yapılacak bir yönetmelikte belirlenen kurallara göre izin verilir. (Değişik fıkralar: 23/6/1981 – 2478/2 md.): Yalnız sporda kullanılan yivli ateşsiz silahlar ve mermileri ile yivsiz tüfekler ve mermilerinin, ev gereçlerinden olan veya tababet, sanayi, tarım, spor için kullanılan aletlerle bir meslek veya sanatın icrası için gerekli bıçak, şiş, raspa ve benzerlerinin kullanılması bu Kanun hükümlerine tabi değildir. Avda veya sporda kullanılan her nevi ateşli yivli silahlar bu Kanunun 7 nci maddesine göre ruhsata tabidir.

Madde 5 – (Değişik: 12/6/1979 – 2249/6 md.) Yurda sokulması ve yapımı yasaklanan ve 4 ncü maddenin 1 nci fıkrası kapsamına giren bıçak ve aletlerin satılması, satın alınması, taşınması ve bulundurulması yasaktır. Bir sanat veya mesleğin icrası için kullanılmasına 4 ncü maddeye göre izin verilen bıçaklar bu yasağın dışındadır.

Madde 11 – (Değişik: 23/6/1981 – 2478/5 md.) Hatıra teşkil eden veya antika olan ateşli silahlarla bıçakların bulundurulmasına izin verilmesi zorunludur. Ancak, görevleri nedeniyle Devletçe verilen veya kendilerince bu amaçla temin edilen ve bu görevleri sona erdikten sonra meskenlerinde kalan veya kanuni yakınlarına intikal eden kılıç, meç ve benzeri aletler için izin belgesi aranmaz.

Madde 15 – (Ek fıkra: 23/1/2008-5728/158 md.) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yazılı olan yivli ve yivsiz silahlarla bıçak ve diğer aletleri, hal ve şartlara göre sırf saldırıda kullanmak amacıyla taşıyanlar, üç aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

Bunlara ek olarak 2521 sayılı yönetmelikse şöyle diyor:

Av Bıçaklarının İmalatı, Damgalanması, Bulundurulması ve Taşınması Esasları

Madde 11 – Av Bıçağı imal eden fabrika veya imalathaneler, imal ettikleri bıçakların namlusunun kabza ile bağlantılı ön kısmına, imalatçı firma adı ya da rumuzunu ve “T.M.” harflerini ihtiva eden damga ile damgalatarak zorundadırlar.

Damgalanan av bıçaklarının iki adedi, yönetmeliğe uygunluğunu tespit ettirmek üzere, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilir. Gönderilen bu bıçaklardan birisi “Ekspertiz Raporu” düzenlenip mühürlenerek ilgili firmaya iade edilir, diğeri ise Polis Laboratuarlarında oluşturulacak özel koleksiyona konmak üzere ve gerekli kayıtları yapılmak sureti ile muhafaza altına alınır.

Bu yönetmelikte tanımı ve özellikleri belirtilen av bıçaklarının işyeri veya meskende bulundurulması belgeye tabi değildir. Ancak, av tezkereleriyle birlikte avlaklarda üstte taşınabilir. Av bıçakları meskun mahalde veya şehir içinde aşağıda gösterildiği şekilde taşınır.

a) Av torbası veya çantasında,

b) Ani olaylarda kullanılmayı engelleyecek biçimde kağıt veya bezle sarılıp paketlenmiş şekilde üstte,

Bu madde hükmüne aykırı olarak av bıçağı taşıyanlar hakkında gerekli yasal işlem yapılır.

Yasanın Yorumlanması

Öncelikle belirtmek gerekir ki yasa ve tönetmelikte “av bıçağı nedir?”, hatta “pala nedir?” sorularının ayrımı net bir şekilde yapılıyor. Ancak yasada “survival bıçağı”yla ilgili bir tanımlama yok. Zaten survival bıçağı da bir bıçak cinsinden çok kullanım amacını belirten bir terimdir. Bir survival bıçağı, cep çakısı kadar küçük olabileceği gibi, kısa kılıç boyutlarında da olabilir.

Yine belirtmekte fayda var ki yasa biraz yoruma açık görünüyor. Av sırasında kullanılacak bir av bıçağı için sınırlamalar ve özgürlükler net olarak belirtilse de bushcraft, hayatta kalma yani survival zanaatları için kullanılan bıçaklarla ilgili bir tanımlama yok. Fakat buna rağmen ülkemizde pala sınıfına giren birçok bıçak üretiliyor ve ülkeye sokuluyor. Kukri paladan paranga, uzun av bıçaklarından el baltalarına kadar birçok ürün de buna dahil. Üstelik bunların büyük kısmı meşru, markalar tarafından üretiliyor ve vergili, faturalı, belgeli, kurallı biçimde satılıyor.

Bizim yaptığımız araştırmalardan tanık olduğumuz ya da takip ettiğimiz tartışmalardan anladığımız kadarıyla kişinin, üzerinde pala veya bıçakla yakalandığında ceza alıp almayacağı biraz yakalayanın (polis veya jandarma) yorum ve algısına biraz da kişinin niyetinin netliğine dayanıyor.

Bizim bıçak taşımayla ilgili bu yasadan anladığımıza göre devlet diyor ki:

“Kardeşim; bıçak elinin altında, birine saldırma ya da orantısız şekilde güç kullanarak kendini savunma amaçlı kullanmak üzere hazır durumdaysa ceza alırsın. Taşıtlarda el altında, torpido gözünde, şoför mahallinin yakınında bulunan bıçaklar da buna dahil.

Elindeki bıçağın üretim amacı saldırı ve yaralamaysa direkt ceza alırsın. (Ki özellikle sustalı ve kelebek bıçaklarla kolay saklanabilen baston bıçakları gibi bıçaklar çok net bir şekilde bu sınıfa dahil edilmiş. Yani kelebek bıçak, sustalı, şiş, bıçaklı baston ve muşta taşımak suçtur.)

Meskun mahalde, yani yerleşim birimleri içinde ve yakınında palayı, bıçağı, beline takıp gezersen, hemen ulaşılabilecek bir yerde bulundurursan ceza alırsın.

Yani; bıçağı veya palayı kullandığın ya da üzerinde bunlarla yakalandığın takdirde niyetinin kötü olduğunu, insan yaralamak veya öldürmek niyetinde olduğunu belirtecek, sezdirecek ya da ima edecek bir tablo varsa; ceza alırsın.”

Aynı yasa ve yönetmelik metinleri, bir sanat (zanaat), spor dalı, hobi, meslek gibi işler için ve tarımda kullanılan delici ve kesici aletleri, yani bıçak ve palaları bu yasağın dışında tutuyor.

Bushcraft ve survival (hayatta kalma) hem zanaat hem hobi hem de spor dalı sayılabilir. Doğada, ormanda, dağda bayırda kamp yaparken ve o şartlarda yeri geldiğinde günlerce yaşarken pala ve bıçağa ihtiyaç duymak kaçınılmazdır. Ancak bu aletler, birine saldırmak üzere kullanılacakmış izlenimi verilecek şekilde bulundurulmamalı ve taşınmamalıdır.

Bunun dışında İsviçre çakısı gibi aletlerin taşınmasında polis açısından sıkıntı yok gibi görünüyor. Çünkü bu aletler zaten çok amaçlı çakı; asıl amacı bıçak değil. Fakat yine de havaalanı ve alışveriş merkezi gibi yerlere cebinizde bir İsviçre çakısıyla girmeye çalışmamanızı öneririz.

Çakı, bıçak ve palalar nasıl taşınır?

Yasayı yorumlayabildiğimiz kadarıyla eğer arabınızın bagajındaki kamp çantanızın içinde, bir alet çantasında, bir beze sarılı olarak ve kılıfında taşınıyorsa sorun yok gibi görünüyor.

Eğer bir nedenden yerleşim birimleri yakınında veya içindeyseniz ve yayan olarak bunları taşımanız gerekiyorsa, saldırı ve yaralama niyetiniz olmadığını net olarak ortaya koyacak biçimde yine kılıfı içinde beze, torbaya, ambalaja sarılmış, kolayca kullanılamayacak biçimde veya bunlara ek olarak bir çanta içindeyse de sorun yok gibi görünüyor.

Aynı yasa ve yönetmeliklere göre, artık doğada olduğunuzun net olduğu, bıçağı, palayı ya da baltayı kamp veya bushcraftla ilgili işler için kullanacağınızın açık olduğu yerlerde üzerinizde taşımanızda sakınca yok gibi görünüyor.

Eğer niyet adam yaralamaksa bir tornavida, çekiç, sopa veya meyve bıçağı gibi çok masum ve hiçbir denetime tâbî olmayan nesneler de kullanılabilir. Ülkemizde sorumsuz insanların, vandalların, suça eğilimli kişilerin davranışları yüzünden pala, bıçak gibi aletler suç ve suçlularla ilişkilendirilmektedir. Bu durum da bushcraft, trekking, kampçılık gibi dağ – doğa sporlarına gönül verenlere zarar vermekte ya da onların işini zorlaştırmaktadır. Bu nedenle bu aletlerin usulüne uygun kullanılması ve taşınması herkesten ricamızdır.

Unutmayın: Bu yazı bir hukukçu tarafından değil bir editör tarafından hazırlanmıştır. Yasa ve yönetmelik metinleri kesinlikle değiştirilmeden verilmiş olmakla birlikte yorumlar kısmında editörümüzün kendi araştırmaları ve yorumları sonucu ortaya çıkan fikirleri aktarılmıştır. Tüm metin tavsiye ve bilgi verme amaçlıdır. Davranışlarından okuyucunun kendisi sorumludur.

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir